Dünya edebiyatına damga vurmuş bazı yazarlar ait oldukları ülkelerin kültürel, duygusal ve toplumsal özeti gibidir. Temsil ettikleri dönemin yanı sıra ülkelerinin karakteristik özelliklerini de betimleyen eserler geride bırakan Alexandre Dumas (Fransa), Mark Twain (ABD), Fyodr Dostoyevski ve Lev Tolstoy (Rusya) ya da Johann Wolfgang von Goethe (Almanya) gibi isimler tarihin dev yazarları olarak anılmakta. Ancak içlerinde bir isim, dünyanın gelmiş geçmiş en büyük oyun yazarı kabul ediliyor. İngiliz edebiyatının büyük yazarı William Shakespeare. Diğer isimlerin aksine Shakespeare’in gerçekte kim olduğu halen tam bilinmiyor.
BİYOGRAFİDE ‘KARANLIK YILLAR’
1564 yılında doğan ve 1616 yılında vefat eden Shakespeare’in hayatı ölümünden 60 yıl sonra yazılmaya başlandı. Günümüzde Shakespeare’in biyografisi olarak sunulan bilgiler ise daima şüphe uyandırdı. Shakespeare’in biyografisinde 1585-1592 yılları arasında ne yaptığının yazılı olmaması bunun ilk sebebi. Bu döneme ‘karanlık yıllar’ adı verilirken ikinci büyük sebep ise biyografideki kişinin 16. yüzyılda yazılan ve yaklaşık 29 bin farklı kelime ile sergilenen oyunlar ve şiirleri üretecek entelektüel donanıma sahip olmayacağı iddiası. Araştırmacılar bu sebeple Shakespeare’in son derece incelikli, metaforik eserlerinin ancak bir aristokrat ya da aristokratlar tarafından kurulmuş bir edebiyat cemiyeti tarafından yazılmış olabileceğini iddia ediyorlar.
VAFTİZ VE ÖLÜM KAYDI YOK
Diğer yandan William Shakespeare’in vaftiz, evlilik, ölüm, mülk ve vergi kayıtları da bulunmuyor. Shakespeare’in döneminden kalan oyunlardaki imzalar da birbirlerini tutmuyor. Bu dönemden kalan 32 çalışmanın kapağında soyadı ‘Shake-Speare’ ya da ‘Shak-Spear’ olarak yazılı.
ARİSTOKRASİ MÜSTEAR YAZDI
Peki tartışmaya ilişkin olarak neden aristokratların ismi geçiyor? Dönemin İngiliz toplumunda edebiyat eseri üretmek aristokrasi için ‘ayıplanacak’ ve ‘avam’ faaliyetler olarak görülmekteydi. Aristokratların bu dönemde edebiyat eserleri kaleme alırken müstear isim kullandıkları da biliniyor. İşte ‘gerçek’ Shakespeare olduğu iddia edilen o isimler:
OXFORD KONTU DE VERE
17’inci Oxford Kontu Edward De Vere: De Vere’nin şiirlerindeki üslup, coğrafya bilgisi, İngiltere aristokrasisinin işleyişi ve entrikaları hakkındaki derin bilgisi ve İngiliz tarihi hakkında o dönem yalnızca aristokratların faydalanabildiği kütüphanelerden elde edilecek detaylara sahip olması Oxford Kontu’nu en güçlü aday yapmakta. Shakespeare’in oyunları ve şiirlerinde tüm bu bilgiler mevcutken De Vere şiir yazmayı bıraktıktan sonra Shakespeare isimli oyun yazarı De Vere’nin kaldığı yerlerden ve konulardan edebiyat yazımına devam etti.
DÜŞÜNÜR BACON İDDİASI
Sir Francis Bacon: Uzmanlar Shakespeare eserlerinde dönemin Kralı I. James’in yaşamı ve saray hayatındaki büyük olayların ve krizlerin yer alması, hukuk sorunlarının derinlemesine ele alınması ve ancak Kral’a yakın isimlerin bilebileceği konular hakkında piyesler yazılması dolayısıyla 17. yüzyıl Avrupa’sının en büyük aydını kabul edilen Sir Bacon’ın ismini de ileri sürmekteler. Bir yazar da olan Sir Bacon İngiltere Kralı 1. James döneminde hem hukukta hem de bürokraside en yüksek seviyede görev yapmış olması, hukuk bilgisi ve sarayın ‘akil adamı’ olması dolayısıyla listede yer alıyor.
OSMANLI’DA İDAM EDİLECEKTİ
6’ıncı Derby Kont’u William Stanley: Son derece iyi bir eğitim alan, dünyayı gezen ve hayatının büyük bölümünde “halk için oyunlar ve şiirler kaleme aldığı” bilinen Stanley’nin sarayı eleştirmesi, keskin mizaha sahip üslubu, Dünya tarihinden ve mitolojilerinden örnekler vermesi ya da ülke tarihindeki saray entrikalarına ve gizli bilgilere hakim olması dikkat çekmekte. Bu konular ise Shakespeare’in oyunlarında sıklıkla işlenmekte. Oyunlarına ‘W.S.’ imzası atan Stanley’nin hangi kent olduğu bilinmemesine karşın Osmanlı İmparatorluğu’na gittiği, burada İslamiyet’e hakaret ettiği ve yakalanıp idam edilmek üzereyken bir Müslüman kadının kendisiyle evleneceğini söylemesi üzerine serbest bırakıldığı da İngiliz tarihçiler tarafından dile getirilmekte.
emre.ozturk@haberglobal.com.tr
Kaynak: Web Özel
