Eyalet yönetimi Kenneth Eugene Smith adındaki Perşembe günü nitrojen hipoksisi ile idam edilmesi planlanıyor. Eğer gerçekleştirilirse, 1982 yılında zehirli iğnenin kullanılmaya başlanmasından bu yana ilk yeni infaz yöntemi olacak.
Eyalet, nitrojen gazının hızlı bir şekilde bilinç kaybına neden olacağını savunuyor ancak eleştirmenler daha önce hiç kullanılmayan bu infaz yöntemini insan deneylerine benzetiyor.
Azot hipoksisi infazı, mahkumu saf azot solumaya zorlayarak, vücut fonksiyonlarını sürdürmek için gereken oksijenden mahrum bırakarak ölüme neden oluyor. Hiçbir eyalet ölüm cezasını infaz etmek için nitrojen hipoksisini kullanmadı. 2018 yılında Alabama, Oklahoma ve Mississippi ile birlikte mahkumların infazında nitrojen gazı kullanılmasına izin veren üçüncü eyalet oldu.
ABD’de en yaygın infaz yöntemi olan ölümcül enjeksiyonlarda kullanılan ilaçların bulunması giderek zorlaştığı için bazı eyaletler mahkumları infaz etmek için yeni yollar arıyor.
Renksiz, kokusuz bir gaz olan azot, insanlar tarafından solunan havanın yüzde 78’ini oluşturuyor ve uygun seviyelerde oksijenle birlikte solunduğunda zararsız.
Nitrojen hipoksisinin ardındaki teori, havanın bileşimini yüzde 100 nitrojen olarak değiştirmenin Smith’in bilincini kaybetmesine ve ardından oksijen eksikliğinden ölmesine neden olacağı yönündü.
Tıp dergilerinde nitrojen maruziyetinden kaynaklanan ölümlerle ilgili olarak kaydedilenlerin çoğu, nitrojen sızıntılarının ya da karışımlarının işçileri öldürdüğü endüstriyel kazalardan ve intihar girişimlerinden kaynaklanmaktadır.
Nasıl uygulanacak?
Smith infaz odasındaki sedyeye bağlandıktan sonra, eyalet mahkemeye yaptığı başvuruda Smith’in yüzüne “NIOSH onaylı Tip-C tam yüz parçalı hava solunum cihazı” yerleştirileceğini bildirdi.
Gardiyan daha sonra ölüm emrini okuyacak ve başka bir odadan “nitrojen hipoksi sistemini” etkinleştirmeden önce Smith’e son bir sözü olup olmadığını soracak. Eyalet protokolüne göre nitrojen gazı en az 15 dakika ya da “EKG’de düz çizgi belirtisini takiben beş dakika, hangisi daha uzunsa” uygulanacak.
Alabama başsavcılığı federal bir yargıca nitrojen gazının “saniyeler içinde bilinç kaybına ve dakikalar içinde ölüme neden olacağını” bildirdi.
Eleştiriler
Smith’in avukatları, eyaletin yeni bir infaz yöntemi için onu bir “denek” yapmaya çalıştığını söylüyor.
Devletin kullanmayı planladığı maskenin hava geçirmez olmadığını ve içeri sızan oksijenin onu uzun süreli bir infaza maruz bırakabileceğini, muhtemelen onu öldürmek yerine bitkisel hayatta bırakabileceğini savunuyorlar. Smith adına ifade veren bir doktor, düşük oksijenli ortamın mide bulantısına yol açarak Smith’in kendi kusmuğunda boğularak ölmesine neden olabileceğini söyledi.
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi tarafından bu ayın başlarında atanan uzmanlar, infaz yönteminin işkence ve diğer zalimane, insanlık dışı veya aşağılayıcı cezalandırma yasağını ihlal edeceği konusunda uyarıda bulundu.
Bazı eyaletler daha önce idamlarda ölümcül bir gaz olan hidrojen siyanür gazı kullanıyordu. ABD’de gaz odasında idam edilen son mahkum, 1982 yılında Arizona’nın güneyinde bir banka müdürünü öldürmekten idama mahkum edilen iki Alman kardeşten ikincisi olan Walter LaGrand’dı. LaGrand’ın 1999 yılında ölmesi 18 dakika sürmüştü.
İdam mahkumu
Smith, 1988 yılında bir vaizin karısını kiralık katil olarak öldürmekten hüküm giyen iki kişiden biriydi. Savcılar, Smith ve diğer adama, çok borcu olan ve sigorta parasını tahsil etmek isteyen kocası adına Elizabeth Sennett’i öldürmeleri için bineer dolar ödendiğini söyledi.
Alabama 2022 yılında Smith’i zehirli iğneyle idam etmeyi denedi. Smith, zehirli iğne için hazırlanan infaz odasında sedyeye bağlandı, ancak infaz ekibi üyeleri gerekli iki damar yolundan ikincisini Smith’in damarlarına bağlamakta güçlük çekince eyalet zehirli iğneyi iptal etti. Avukatlarına göre Smith, infazın devam edip etmeyeceğini görmek için beklerken yaklaşık dört saat boyunca sedyeye bağlı kaldı.
İnfazın devam edip edemeyeceği sorusu ABD Yüksek Mahkemesi’nin önüne gelecek.
ABD 11. Bölge Temyiz Mahkemesi Cuma günü Smith’in infazın engellenmesi talebiyle ilgili tartışmaları dinledi. Mahkeme kararını verdikten sonra her iki taraf da temyize gidebilir.
Alabama’daki infazın devam etmesi halinde diğer eyaletler de nitrojen gazı kullanmaya başlayabilir.
